Drżenie to mimowolny, rytmiczny, pulsacyjny ruch określonej części ciała. Drżenia są objawem rozmaitych chorób, których leczenie znacznie się różni. Drżenia głowy i rąk kojarzone są z chorobą Parkinsona. Jednak problem ten może wywoływać ponad 100 różnych przyczyn.
Drżenie dzieli się na:
- Spoczynkowe – pojawia się w części ciała, która jest rozluźniona i podparta np. ręka spoczywająca na oparciu fotela. Nasila je stres lub ruch innej części ciała (np. chodzenie).
- Związane z ruchem – występuje podczas zamierzonego skurczu mięśni. Pojawia się przy uniesieniu kończyny, zaciskaniu ręki w pięść lub podczas wykonywania zamierzonego ruchu np. dotknięcie palcem do nosa.
Drżenie fizjologiczne. Występuje u osób zdrowych i nie jest objawem choroby. U wszystkich osób występują w spoczynku jak i w ruchu. Nasila je niepokój, stres, zaburzenia snu lub spożycie nadmiernej ilości kofeiny.
Drżenie psychogenne – występuje nagle, często w związku z sytuacją stresującą, dotyczy różnych okolic ciała i ustępuje samoistnie. Często zanika, jeżeli uda się odwrócić uwagę chorej osoby.
Drżenie samoistne. Jest to drżenie związane z ruchem. Najbardziej widoczne w zakresie rąk i nadgarstków, ale może dotyczyć także głowy, kończyn dolnych czy głosu. Występuje przy wykonywaniu różnych czynności. Drżenie samoistne jest chorobą uwarunkowana genetycznie.
Drżenie móżdżkowe. uszkodzenie móżdżku powoduje drżenie podczas wykonywania zamierzonego ruchu. Obserwuje się pogorszenie sprawności chodzenia, czy celowania np. sztućcem w talerz. Drżenie móżdżkowe występuje najczęściej w stwardnieniu rozsianym z ogniskami w móżdżku, udarze mózgu czy guzach pnia mózgu.
Parkinsonizm – najbardziej znana przyczyna drżenia. Jest to choroba związana z degeneracją mózgu. Jej najczęstszą przyczyną jest choroba Parkinsona. Dotyka ok. 1% ludzi. Nie znamy jej czynnika sprawczego. Pozostałe przypadki to parkinsonizm wtórny- uszkodzenia układu nerwowego wywołane znaną przyczyną, objawiają się podobnie jak choroba Parkinsona. U ok. 70% osób z chorobą Parkinsona pierwszym objawem jest drżenie spoczynkowe. Klasyczne są specyficzne ruchy palców rąk zwane „liczeniem pieniędzy”. Występuje zwykle po jednej stronie, w spoczynku, zanika przy ruchu kończyny. Drżenie może obejmować również kończyny dolne , czy żuchwę. U wielu osób obserwuje się chód parkinsonowski („szurający”) czy maskowatą twarz (pozbawioną mimiki).
Leczenie :
W leczeniu objawowym drżenia od kilkudziesięciu lat stosuje się kilka preparatów. Ich działanie nie jest zadowalające. Nowoczesną metodą leczenia jest zabieg neurochirurgiczny umożliwiający głęboką stymulację mózgu. Po raz pierwszy przeprowadzony we Francji w 1993 roku. Zabieg polega na implantacji elektrody w określonej części mózgu w zależności od rodzaju choroby. Elektroda generuje impulsy elektryczne modyfikujące działanie części mózgu odpowiedzialnej za chorobę. Umieszczona w ciele pacjenta bateria stanowi źródło prądu dla elektrody. Metoda ta nie jest pozbawiona wad. Istotnym mankamentem jest inwazyjność, ale również fakt, że baterie wyczerpują się i wymagają wymiany.
Najbardziej nowoczesną metodą jest precyzyjne uszkodzenie „chorego” miejsca w mózgu przy użyciu wiązki ultradźwięków o dużej energii z jednoczesnym precyzyjnym śledzeniem zabiegu w rezonansie magnetycznym. Efekty leczenia są bardzo obiecujące. Metoda jest nieinwazyjna, ponadto redukuje drżenia o 75-90%, zmniejsza niesprawność o 85%, poprawia jakość życia o 37%, a objawy niepożądane po zabiegu są przemijająca. Mimo, że ten sposób leczenia jest bezpieczny i skuteczny, nie jest szeroko stosowany. Powód jest jeden-wysoki koszt.